Cicero,
Catalinarische redevoering 27/29 Prosopopee (doen alsof het volk spreekt) [68]
1.
Nunc, ut a me, patres conscripti, quondam prope
iustam patriae querimoniam detester ac deprecer, percipite quaeso diligenter,
quae dicam, et ea penitus animis vestris mentibusque mandate.
-
Nu, vaders van de voorschriften, verzoek ik u
verneem zorgvuldig, wat ik zeg opdat ik een zekere bijna gerechtvaardigde aanklacht
van het vaderland krachtig van mij afwijs en haar diep vertrouw aan jullie
harten en geesten.
-
Detester ac deprecer = pleonasme (het betekent
2x krachtig afwijzen)
2.
Etenim, si mecum patria, quae mihi vita
multo est carior, si cuncta Italia, si omnis res publica loquatur:
-
Welnu, als het vaderland, die mij veel
dierbaarder is dan het leven, als heel Italië, als de hele staat zal spreken
met mij:
-
si… si… si… = anafoor, trikolon die zorgt voor
climax en Gesetz der Wachsenden-Glieder
3.
“M. Tulli, quid agis?
-
“M. Tulli, wat doe jij?
4.
Tune eum, quem esse hostem comperisti, quem
ducem belli futurum vides, quem expectari imperatorem in castris hostium
sentis, autorem sceleris, principis coniurationis, evocatorem servorum et
civium perditorum, exire patiere, ut abs te non emissus ex urbe, sed inmissus
in urbem esse videatur?
-
Sta jij toe hem weg te gaan, die jij hebt
vernomen dat hij de vijand is, die jij ziet dat hij leider van de oorlog zal
zijn, van wie jij voelt dat hij verwacht wordt als heerser in de kampen van de
vijand, aanstichter van misdaad, voorman van de samenzwerving, opruier van de
misdadige slaven en burgers, zodat het lijkt dat hij door jou niet uit de stad
is gestuurd, maar naar de stad is gestuurd?
-
quem… quem… quem… = anafoor, trikolon en Gesetz
der Wachsenden-Glieder.
5.
Nonne hunc in vincla duci, non ad mortem rapi,
non summo supplicio mactari imperabis?
-
Zul jij niet bevelen dat hij in de boeien wordt
geslagen, dat hij naar de dood wordt gesleept, dat hij met de hoogste straf
wordt afgeslacht?
6.
Quid tandem te impedit?
-
Wat hindert jou dan?
-
Er komt 3x antwoord op deze vraag incl. 3x een
verwerping.
7.
Mosne maiorum?
-
De gewoonte van de voorouders?
8.
At persaepe etiam privati in hac re publica
perniciosos cives morte multarunt.
-
Maar regelmatig hebben privépersonen in deze
staat ook verderfelijke burgers met de dood bestraft.
9.
An leges, quae de civium Romanorum supplicio
rogatae sunt?
-
Of zijn het de wetten, die geregeld zijn betreft
de doodstraf van de Romeinse burgers?
10.
At numquam in hac urbe, qui a re publica
defecerunt, civium iura tenuerunt.
-
Nooit hebben de wetten van de burgers in deze
stad gegolden voor hen die afvallen van de staat.
11.
An invideam posteritatis times?
-
Of vrees jij de haat van het nageslacht?
12.
Praeclaram vero populo Romano refers gratiam,
qui te, hominem per te cognitum, nulla commendatione maiorum tam mature ad
summum imperium per omnis honorum gradus extulit, si propter invidiae aut
alicuius periculi metum salutem civium tuorum neglegis.
-
Fraaie dank breng jij aan het Romeinse volk, die
jou, een man uit eigen verdienste bekend, met geen enkele aanbeveling van de
voorouders, via alle voorbereidende ambten zo vroegtijdig tot de hoogste macht
heeft verheven, als jij wegens vrees voor haat of en of ander gevaar de
gezondheid van jouw burgers verwaarloost.
-
Praeclaram gratiam = ironie
13.
Sed, si quis est invidiae metus, non est
vehementius severitatis ac fortitudinis invidia quam inertiae ac nequitiae
pertimescenda.
-
Maar, als er enige vrees van haat is, moet niet (de
haat voor) strengheid en moed krachtiger worden gevreesd dan (haat voor)
slapheid en laksheid.
14.
An, cum bello vastabitur Italia, vexabuntur urbes,
tecta ardebunt, tum te non existimas invidiae incendio conflagraturum?”
-
Of, wanneer Italië door oorlog verwoest zal
worden, steden geteisterd zullen worden, daken in brand zullen staan, meen jij
dan niet dat jij zal worden verbrand in brand voor haat?”
-
Hele zin = hyperbool.
-
Trikolon = 1. bello vastabitur Italia, 2.
vexabuntur urbes, 3. tecta ardebunt
-
Tecta = metonymia (daken = huizen)
-
Existimas + ACI -> conflagraturum = PPF vul aan “esse”. Dit laatste stuk is ook
een retorische vraag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten