§2; Anorganische
chemie; zonder koolstof (muv. koolstof mono-oxide en koolstofdioxide).
Alkanen (=verzadigde koolwaterstoffen) ; verbinding van koolstof &
waterstof (=koolwaterstoffen) met
alleen enkele bindingen (covalentie is vol). CnH2n+2
Homologe reeks;
reeks van stoffen die onderling slechts verschillen dmv. CH2-fragmenten.
Isomeren; stoffen
met dezelfde molecuulformule, maar met een andere structuurformule.
Alkylgroepen;
vertakkingen aan de hoofdketen.
Naamgeving van alkanen;1. Zoek de langste keten C-atomen (=hoofdketen)
2. Stam vd. naam = onvertakte alkaan.
3. Elke vertakking wordt voor de naam vd. hoofdketen gezet, samen met het nummer vd. plaats waar hij aan vastzit
4. Komt dezelfde vertakking meermalen voor; voorvoegsels di, tri, tetra, penta enz. (+ nummers bijv.; 2, 3)
5. Komen er meerdere verschillende vertakkingen voor; vertakking op alfabetische volgorde (voorvoegsels niet meerekenen).
6. Nummering vd. hoofdketen wordt bepaald door nummering vd. vertakking (zo laag mogelijk)
|
Naam hoofdketen
|
Aant. C in hoofdketen
|
Naam vertakking
|
Aant. C in vertakking
|
|
methaan
|
1
|
methyl
|
1 C-
|
|
ethaan
|
2
|
ethyl
|
2 C-C-
|
|
propaan
|
3
|
propyl
|
3 C-C-C-
|
|
butaan
|
4
|
isopropyl
|
3 C-Ç-
C |
|
Pentaan
|
5
|
|
|
|
Hexaan
|
6
|
|
|
|
Heptaan
|
7
|
|
|
|
Octaan
|
8
|
|
|
|
Nonaan
|
9
|
|
|
|
Decaan
|
10
|
|
|
Een vertakt alkaan heeft een lager kookpunt dan een onvertakt alkaan met dezelfde aant. C-atomen, want hoe meer het molecuul een bolvorm is, des te zwakker is de vanderwaalsbinding.
·
Vertakt & onvertakt; Als elk C-atoom met
max. 2 andere C-atomen is verbonden à
onvertakt. Met 3 of 4 andere
C-atomen à vertakt (primair met 1 C-atoom, secundair
met 2 C-atomen, tertiair met 3
C- atomen, quaternair met 4 C- atomen)
·
Verzadigd & onverzadigd; Alleen enkele
bindingen à verzadigd. Minstens 1 dubbele of
driedubbele binding à
onverzadigd.
·
Cyclisch & acyclisch; Vertakte ketens à acyclisch. Als er een ring voorkomt of het molecuul is een
ring à cyclisch.
·
§3; Koolwaterstoffen + naamgeving;
·
Alkanen; CnH2n+n.
Verzadigd, alleen enkele binding, geen cyclische verbindingen (rondje)
·
Cycloalkanen; CnH2n.Verzadigd,
ringvorm. Naam; aant. C-atomen in de ring = stamnaam. Volgorde; “voorvoegsels
vertakkingen” + cyclo + stamnaam.
·
Alkenen; CnH2n. 1 dubbele
binding. Naam; langste keten C-atomen (dubbele
binding moet er per se inzitten + geef ook aan op welke plek de dubbele binding
zit!) (zie tabel voor alkanen)
maar ipv. -aan à
-een. Het geven van een zo laag mogelijk plaatsnummer aan de dubbele binding
gaat VOOR een zo laag mogelijk plaatsnummer voor de vertakkingen!
o
Alkadiënen; CnH2n-2. 2 dubbele
bindingen.
o
Alkatriënen; 3 dubbele bindingen enz.
·
Alkynen; CnH2n-2. Driedubbele binding. Naam; Zie alkenen maar
ipv. -aan wordt -een à
-yn.
·
Aromaten; Benzeenring met vertakkingen. Bij
meerdere vertakkingen à
nummering als cycloalkanen. Benzeenring zelf als vertakking à fenyl.
Benzeen is de stamnaam als het vertakt is met een alkaan.
Benzeen is zelf een vertakking als er een “vertakking” is van allesbehalve een
alkaan (fenyl). In een stof met 2 benzeenringen is de benzeen een zijgroep. Zie voor voorbeelden Voorbeeld 1, 2, 3 en 4 op blz. 113/114.
§4; Karakteristieke groep; allesbehalve een
alkaan. (Substituent is groep die
een H-atoom kan vervangen).· Alcoholen; OH. Voorvoegsel hydroxy-, achtervoegsel -ol.
· Fenolen; OH. Voorvoegsel hydroxy-, achtervoegsel -ol.
· Aminen; NH2 of NH of N. Voorvoegsel amino-, achtervoegsel -amine.
· Halogenen; F, Cl, Br of I (Groep 17, kunnen nog 1 elektron opnemen). Voorvoegsel F, Cl, Br of I. Geen achtervoegsel.
Als er 1 karakteristieke groep in het molecuul zit, dan is
de karakteristieke groep de stamnaam. De C uit de karakteristieke groep telt wel mee in de hoofdketen. Hoe verder de
groep naar boven staat in Binas tabel
66D, des te belangrijker. De belangrijkste groep is de stamnaam. Daarna à alfabetisch.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten